In de voetsporen van Jan Benningh door Ouderkerk aan de Amstel

Vandaag ga ik 500 jaar terug in de tijd, want ik volg de sporen van Jan Benningh. Hij was een belangrijk figuur in de Nederlandse geschiedenis, met name in Amstelland en omgeving. Als raadsheer in het Hof van Holland hield Jan Benningh zich intensief bezig met de waterhuishouding en afwateringproblemen in het gebied, mede veroorzaakt door bodemdaling en zeespiegelstijging. Zijn belangrijkste bijdrage was zijn rol in het oplossen van de waterproblemen, waarbij hij ingreep in conflicten rond afvoer van water uit Utrechtse polders naar de Amstel en uiteindelijk meehielp aan de oprichting van een Hoogheemraadschap van Amstelland in 1525.

Museum Amstelland
De wandeling gaat dwars door het historische hart van Ouderkerk aan de Amstel. Daar ontmoeten water en erfgoed elkaar. Ik start bij Museum Amstelland, dat is gevestigd in zes diaconiehuisjes (armenhuisjes). Het is de oudst bewoonde plek in Amstelland. In het museum worden zes thema’s behandeld, zo lees ik:

1. Droge voeten
2. De heren van Aemstel
3. Water als verdediging
4. Arm en Rijk
5. Geloven
6. De Amstel als levensader

Er komen nog een paar mensen aanlopen. Maar de deur blijkt gesloten. Toch is de openingstijd, al voorbij. Het museum wordt gerund door vrijwilligers, maar misschien is er vandaag niemand beschikbaar. Dan maar zonder die informatie op pad.

Nooit eerder opgevallen
Ik loop door de oude dorpsstraat en bij verschillende huizen staan bordjes met informatie over het betreffende pand. Het zijn allemaal prachtige, goed onderhouden panden. Hoewel ik regelmatig in Ouderkerk ben geweest, zijn die bordjes me nooit opgevallen. Waarschijnlijk omdat ik meestal op de fiets door dit dorp rijd. En dan kijk je op een andere manier naar de omgeving.

De contouren van de Amsterdam Arena
Ik kom langs de Joodse Begraafplaats, die slecht is onderhouden zo te zien. Later begrijp ik dat ze niet mogen ruimen. In de verte de contouren van de Amsterdam Arena. Via Het Spiegel – een smal paadje met aan de ene kant weilanden en aan de andere kant huizen – ga ik verder. In de bermen veel bloemen en insecten.

Ouderkerkerplas
Dan gaat mijn blik naar de Ouderkerkerplas, een heerlijk recreatiegebied. Deze plas ontstond door zandwinning tussen 1969 3n 1972. Het is niet alleen een recreatiegebied, maar ook een overwinterplek voor vogels, zoals de smient, de brilduiker en de grote zaagbek. De plas ligt er kalm bij. Er zijn nauwelijks mensen, op een enkele visser na. Het uitzicht is ontzettend mooi met de bewolkte lucht erboven. De wolken worden weerspiegeld in het water en het is broeierig warm.

Over het water lopen
Ik besluit even te gaan zitten en wat rond te kijken. Ik zie ook dat er een vlonderpad op het water ligt. Lijkt me leuk om daar overheen te lopen. Straks even zien wat de route doet; gaat hij eroverheen of niet? Ook hier weer veel bloemen. Nergens is gemaaid en in het water zie ik heel veel waterlelies die nog niet echt open zijn. Na een poosje ga ik weer verder en inderdaad loopt de route over het vlonderpad. Net alsof je op het water loopt, maar dan met droge voeten.

Jan Benninghbrug
Hierna bereik ik de Jan Benninghbrug. Hij overspant het veenriviertje de Bullewijk en verbindt het dorp met polder De Ronde Hoep. Als je vanaf hier naar het dorp kijkt, zie je de Urbanuskerk, een mooi herkenningspunt in het landschap. Ik loop via de Ronde Hoep Oost richting de kerk en kom  langs het Ransuilpad. Hier was tot 1649 de Benninghdam om het gebied te beschermen tegen hoog water uit Utrecht.

Rijksmonument
Verderop kom ik langs nog een paar monumentale parels: boerderij Zorg en Hoop, het Gezellenhuis en de indrukwekkende kerk. Vlak bij die kerk ligt, hoe kan het ook anders, de Kerkbrug. Hij wordt ook wel de Korte Brug genoemd. Het is een Rijksmonument en hoort bij het Historisch Kwartier van Ouderkerk. Vanaf de brug kijk je uit op het Waterplein, waar de Amstel en Bullewijk samenkomen en dan sta ik weer bij de diaconiehuisjes. Nog even aan de deur voelen. Misschien is het nu open. Maar helaas, deze informatie blijft vandaag voor mij gesloten. Toch heb ik fijn gewandeld en weer veel gezien en geleerd vandaag.