Ja die bestaat! En ik kan het weten. Ik ken haar namelijk heel goed. Ja, dit blog gaat over mij. Best een aardig mens. Ze schijnt haar werk ook heel goed te doen. De trainingen worden vanzelf aangevraagd. De teams zijn vooral blij met haar. Ja, want zij luistert tenminste. Waar er kritiek kan zijn op collega’s of leidinggevende is zij aanwezig in haar zijn en geeft ruimte. Klinkt goed toch?
Ik voel me niet gehoord
‘Ze zouden gewoon eens moeten luisteren.’
‘Er wordt niet naar mij geluisterd.’
‘Ik kan niet eens mijn verhaal vertellen.’
Weet je dat dit de meeste geuite frustraties zijn die ik terug hoor in mijn coachpraktijk? Wat neerkomt op: ik voel me niet gehoord. Ook in de teams die ik coach komt deze opmerking steeds terug; niet gehoord voelen door je omgeving. Werk of privé. Het interessante is dat het niet eens is dat er geen gesprekken plaatsvinden. Gepraat wordt er genoeg. Beetje flauw om te zeggen, maar vooral met anderen over anderen. En als er gepraat wordt met elkaar dan wordt er veel gezegd, maar niet altijd waar het over gaat. En er wordt geluisterd, maar niet naar wat er wordt gezegd of gezegd wil worden.
Communicatie is een bijzonder thema. Communicatie gaat namelijk niet alleen over de woorden. Communicatie gaat over interactie. Soms wordt er meer gecommuniceerd als er niet wordt gepraat.
De keukenkastjes van de timmerman
Ken je het verhaal van de timmerman, die overal kluste maar zijn eigen kastjes hingen uit het lood. Zoals iedere professional doen we meestal waar me veel belang aan hechten, of wat we goed kunnen. Maar we zijn bovenal ook mens. En dat betekent dat je fouten mag maken, toch? Meestal geldt dat wel voor anderen, maar niet voor jezelf. En dat heeft een reden.
We denken te weten wat een ander zegt of wil zeggen
Communiceren doen we de hele dag door. Ook als we niet praten. Onze houding, mimiek, bewegingen zijn ook communicatie. Soms zijn de gesprekken al gevoerd voordat het werkelijke gesprek gevoerd gaat worden. Hoe meer je realiseert dat het gaat om wat er in mensen gebeurt en dat wat niet wordt gezegd minstens zo belangrijk is, hoe beter we elkaar gaan begrijpen. Want als houding en woorden niet congruent zijn, niet overeen komen, dan wordt het pas ingewikkeld. We kunnen namelijk alleen tegen mensen aankijken en niet in mensen kijken. Daar gaat het vaak mis; dat we denken te weten wat een ander zegt of wil zeggen. Of denken dat we onszelf wel kennen. Ieder mens heeft zijn blinde vlekken en pijnpunten, opgedaan door het leven. Ook ik, de communicatietrainer.
Luisteren doet soms pijn
Luisteren betekent dat je openstaat voor wat er in jou gebeurt en wat er bij de andere gebeurt. En dat zijn niet alleen complimenten. Soms is dat niet helemaal wat je hoopte. Soms is het een kritische stem die jou raakt op een plek waarvan je niet wist dat die bestond. Luisteren klinkt theoretisch heel gemakkelijk, als een truc, maar dat is het juist niet. Echt luisteren is echt aanwezig zijn. En daar ligt precies de moeilijkheid. Ook voor mij.
Het jaar der waarheid
Soms komen gebeurtenissen samen die alles doen veranderen, transformeren. Dat zie je achteraf. 2020 was zo’n jaar. Een jaar waarin iedereen geraakt werd door de crisis. En ik had er een andere crisis bij. Als moeder heb ik enorm geoefend in het luisteren. Want ik wist dat luisteren enorm ingewikkeld kan zijn. Waar ik in de eerste helft van mijn leven nog kon wegrennen, lukte dat niet, want van je kind ren je niet weg. Zonder in details te treden: ik heb dé oefening in luisteren doorstaan. Maar het begon met een verwijt, mijn achilleshiel, jij kunt niet luisteren. Ik de communicatietrainer, die overal vertelde hoe het moest, kon ter plekke ervaren dat ik de beweging niet kon maken. Dat het oh zó moeilijk is als je innerlijke pijn, je traumapunten geraakt worden, de patronen aangewakkerd. Het gaat niet om de inhoud, om de persoon, maar om mij. Om mijn les. Het gaat om de diepe ervaring die ik door mag geven aan anderen. Die ik heb mogen leren, dankzij mijn moederschap.
Inmiddels een jaar verder ben ik trots op ‘ons’. Op onze transformatie.
Luisteren is geen truc
Mijn punt is je mee te geven dat communicatie geen trucje is, al wordt dat vaak gedacht. Echte communicatie gaat over echte mensen. Gaat tussen echte mensen. Gaat over wat er leeft in mensen. Niet alleen zichtbaar, boven de waterspiegel, maar diep innerlijk, ongrijpbaar en soms onzichtbaar. Jezelf kennen is een grote waarde in het contact met anderen. In plaats van de ander te willen veranderen, is leren luisteren naar jezelf een hele mooie stap om oprecht te kunnen luisteren naar anderen. Vaardigheden leren gaat hand en hand met persoonlijke ontwikkeling. Zoals het mooie gezegde: “De echte meester is een leerling.”
Meer info: dorotheaverhagen.nl
