Deze week kwam ik een oud schrijfsel tegen van december 2017; dat blog ging over kerststress. En ik zit er wellicht niet helemaal naast als ook jij het de afgelopen weken erg druk hebt gehad. Druk met afronden, druk met voorbereiden, druk met lijsten maken en afvinken, met alles wat voor schoolgaande kinderen moest gebeuren tot inkopen doen voor kerstmenu’s of bestellen van de allerlaatste cadeaus. Vooral proberen niets te vergeten – en ondertussen overleven… Het feit dat het buiten grijs en donker is, de dagen kort met weinig licht, helpt niet mee in de energie van deze maand. We snakken allemaal naar licht en naar rust; minstens een paar dagen of een week zonder verplichtingen. Echt offline, off-duty. Ik heb goed nieuws voor je: dat komt eraan, als je het maar ruimte geeft.
Anti-kerstsfeer
Vorige week bezocht ik de nabije Intratuin om één passende pot voor de hyacinten te kunnen vinden, en ik trof daar een waar kerstcircus aan. Ik merk dat ik het per jaar lastiger vind om dat te moeten zien, wanneer ik verplicht de hele winkelroute moet doorlopen; langs duizenden kerstballen, knipperlichtjes, treintjes, versieringen en andere gekkigheid die je niet nodig hebt… Eenmaal aangekomen bij de afdeling potten – ik was op zoek naar één pot omdat we niets meer thuis hadden – had ik de keuze uit duizenden! Dui-zen-den. Probeer dan maar een pot te kiezen… Ik werd gered door iemand die een pot op een ‘verkeerde plek’ had achtergelaten. Toen ik eenmaal weer buiten was, kon ik opgelucht ademen. Mijn potje voor de hyacinten had ik gevonden, bruikbaar in alle seizoenen. Maar al de rest had ik kunnen missen.
Kerst mag hier radicaal anders
Misschien herken jij dit wel, of niet helemaal. Maar ik geloof echt niet dat we het kerstgevoel vinden in deze overkill aan nieuwe kerstspullen. Niet in de knipperende kerstlichten. Niet in de overdaad aan decoratie of een overdone kersttafel. Dat kerst niet gaat om wat er in ‘kerstmode’ is, of om de megakortingen en cadeaus. Het is ook niet te vinden in iets wat je met geld kan kopen. Wat mij betreft mag het hier in Nederland radicaal anders. Radicaal terug naar de magie, die in de Noordse landen nog altijd bestaat… Terug naar het gevoel van liefde, vrede en vrijgevigheid, naar de schoonheid van eenvoud. Net als een kind de kerst ziet: nieuwsgierig, verwachtingsvol, magisch, spannend en eenvoudig tevreden.
Waar is de kerst dan wel voor bedoeld?
De ‘oude’ versiering bij ons gaat ieder jaar mooi en bruikbaar mee voor die paar weken. Kerst gaat in mijn beleving – en zoals ik in Finland ben opgegroeid – om tradities:
✨Met dierbaren om me heen, hoe stroef of druk het ook bij vlagen kan gaan.
✨Het is een feest van warme herinneringen aan mijn kindertijd, muziek maken en zingen op school voor een volle gymzaal met eenvoudige lichtjes.
✨Een kerk met een mannenkoor die je kippenvel geeft; het verstillen, luisteren en tot slot ook vanuit het hart meezingen.
✨Koekjes bakken en weggeven, zelfgemaakte rijstepap met kaneel en suiker, met één amandel voor het geluk in het komend jaar (wie vindt het dit jaar?).
✨Overledenen herdenken met een windlicht; één van de honderden op een met sneeuw bedekte begraafplaats in de schemertijd.
✨Heerlijk, traditioneel en niet ingewikkeld eten.
✨Samen zijn, spelen, elkaar echt zien en horen.
✨ Een wandeling in de sneeuw, in de stilte van het bedekte landschap.
✨ Bezinnen en reflecteren op wat was, en openstaan voor wat er nog ondergronds ligt te wachten op het licht.
Uit het raam turen en bezinnen
Je hoef jezelf niet te herkennen in het Intratuin-verhaal, of in Finland geboren te zijn. De natuur slaapt, de tijd lijkt bevroren, de zon staat een paar dagen stil, voordat die langzaam aan zijn terugkeer begint. Het is de perfecte tijd voor bezinning. Ik nodig je uit om uit het raam te turen, buiten een stille wandeling te maken en bewust de volgende vragen mee te nemen.
✨ Wat is voor jou echt het belangrijkste rondom de kerstdagen? Waar gaat het je om?
✨ Wat wens je jezelf in de komende week?
✨ Wat helpt jou om nu écht terug te schakelen?
✨ Wie heb jij te vergeven, en wat vraagt dat van je?
✨ Kan je vrede in jezelf voelen en vrede ook uitstralen?
✨ Hoe zou je iemand die je kent – die alleen is, het moeilijk heeft, en/of deze dagen niet kan of wil vieren – extra liefdevolle aandacht en warmte kunnen geven? Een knuffel, bellen zonder haast, samen iets doen, hem/haar bezoeken of uitnodigen voor een echt gesprek bij een kopje thee of een trage winterwandeling?
Yule is wat we vieren
Gisteren, maar zeker ook een vandaag, is het winterzonnewende; de kortste dag van het jaar. Daarna keert het licht weer langzaam terug, en dat is zeker het vieren waard. In Scandinavië en Finland wordt dit als Hjul, Jul en Joulu gevierd. Voor mij is de kerst het meest zuiver als ik weer terugkeer naar mijn kindertijd. Als de ingrediënten zoals magie, een kinderlijke verwachting, acceptatie en vergeving, delen en geven aanwezig zijn. Met licht, vrede en stilte in je hart.
Een liefdevol advies
Tot slot nog even een liefdevol advies, ook aan mezelf:
✨Beantwoord in ieder geval de eerste van de bovenstaande vragen en laat het antwoord je gids zijn door de kerstdagen.
✨In al je kerstvoorbereidingen: laat je niet gek maken. Adem in, adem uit.
✨Stel prioriteiten en probeer één ding tegelijk te doen, leef in het moment zelf, vandaag.
✨Schrap en/of parkeer wat niet noodzakelijk is.
✨Houd je hoofd vrij van oordeel, en je hart warm.
✨Breng zelf een beetje licht in de donkere dagen voor Kerstmis.
