Hebben we niet allemaal ergens onderweg in het ouder worden verzucht of misschien wel hard geroepen: ‘Ik ga nooit zoals mijn moeder worden!’, om er vervolgens achter te komen dat we precies hetzelfde doen? De een kan er om lachen, de ander raakt helemaal vast in zichzelf. Want wanneer er dingen zijn gebeurd die niet hadden mogen gebeuren, die je geraakt of zelfs beschadigd hebben, dan is het eren van je moeder in jezelf een hele klus. Maar wel hetgeen je te doen hebt als je zelf helemaal heel wilt worden, als je jezelf volledig wilt accepteren zoals je bent. Je bent namelijk haar dochter.
Toen je klein was
Als je klein bent, is je moeder je alles. Ze is de eerste persoon waar je aan hecht en een goede, gezonde hechtingsband is belangrijk om op te groeien tot een stabiele en zelfverzekerde volwassen vrouw. Zo’n hechtingsrelatie kan door van alles verstoord raken. Dat kan al gebeuren door een traumatische geboorte waarbij jij als kleintje na een spoedkeizersnede dagen of weken in een couveuse moest liggen. Dan is er geen kans om die eerste hechting tot stand te brengen. Die kan wel ingehaald worden, maar wanneer je in een nest komt, bij een moeder die zelf nog met allerlei trauma’s of problemen worstelt, dan verstoren die het herstel van zo’n traumatische geboorte en een verdere gezonde hechting. Het gaat hier nooit over schuld; als iemand het anders zou kunnen doen, dan zou diegene dat doen. Dat geldt voor je moeder en ook voor jou.
En dan word je toch je moeder
Je gaat je eigen weg, maakt je los van je moeder. Bij de een gaat dat gemakkelijk en kan het in vrijheid, onvoorwaardelijke liefde en vertrouwen. Bij de ander gaat het met strijd, gebaseerd op wantrouwen en angst voor verlies. Het zijn vaak die vrouwen die bij mij in mijn praktijk verzuchten ‘ik wilde zo niet gaan doen zoals mijn moeder, maar ik moet gewoon toegeven, als ik dan zo sta te schreeuwen tegen mijn partner of mijn kind, dat ik precies hetzelfde doe’. Ik zie het verdriet in hun ogen, voel de moedeloosheid om hieruit te komen. Hoe harder deze vrouwen proberen niet zoals hun moeder te zijn, hoe moeilijker het voor hen wordt.
Je kunt pas jezelf zijn als je je moeder in jezelf eert
Met het ontkennen van je moeder, ontken je ook jezelf. Je bent namelijk haar dochter, een deel van haar zit in jou. Het andere deel is je vader en nog een ander deel is jouw authentieke ik, jouw blauwdruk, volledig van jouzelf. Maar wanneer je dus je moeder ontkent (dat geldt ook voor het deel van je vader, maar daar schrijf ik een andere keer over), kom je niet of moeilijk bij jouw eigen stuk, word je in ieder geval niet heel. De heelheid ervaar je op het moment dat je al je stukken van en in jezelf accepteert, maar vooral ook toelaat. Dus ook het deel van je moeder, het deel dat je jij niet wilde zijn.
Jij maakt je eigen keuzes
Het is een (deel van je) basis, jouw moeder in jou. Maar dat wil niet zeggen dat je hetzelfde moet blijven doen. Jij kunt andere keuzes maken. Haar in jouzelf eren, toelaten wil niet zeggen dat je zo moet zijn. Jij bent meer dan je moeder. Het blijven vechten tegen dat deel maakt alleen dat je blijft vechten tegen jezelf. De geschiedenis zal zich daardoor op een bepaalde manier blijven herhalen in jezelf, terwijl je allang thuis weg bent, misschien zelfs geen contact meer met je moeder hebt.
Het gaat er dus niet om dat je ‘wel je moeder bent’, nee, het gaat erom dat je kunt accepteren dat je op haar lijkt, dat delen van haar in jou zitten. Het erkennen, eren van je moeder maakt dat je een belangrijke basis in jouzelf eert en erkent, dat je dus zelf eert en erkent. Van daaruit kun jij ontwikkelen zoals je wilt, groeien zoals je voelt dat voor jou de bedoeling is. Vanuit die basis van acceptatie en onvoorwaardelijke liefde, zonder schuld of wrok kun je jouw eigen zuivere keuzes gaan maken. Ik zeg niet dat dit hetzelfde is als dan maar weer contact zoeken, mocht voor jou de enige mogelijkheid zijn dat je het contact had verbroken. Het gaat erom hoe jij weer ‘heel wordt’, daarvoor hoe je niet in verbinding te zijn met iemand, misschien is ze er al niet meer bijvoorbeeld.
Daar doen we vaak even over
Dit proces is alleen niet iets wat je zomaar even doet. Het kost niet alleen tijd in jaren, letterlijk ouder worden, misschien zelf moeder worden, ervaringen opdoen in het leven die je vormen en ruimte maken om dit te kunnen, het kost ook de nodige zelfwerk. Zolang je in slachtofferschap zit door een nare jeugd, de schuld bij de ander legt, zal je deze stappen niet kunnen zetten. En dit kost tijd, het afpellen van jezelf, laag voor laag oud zeer opruimen is een van de dingen die je te doen hebt om heel te zijn. Wat je ook meegemaakt hebt, wat de ander ook gedaan heeft in jouw kindertijd, hoe erg ook, dat heb je als volwassene zelf te doen, dat kan niemand anders voor je doen. Het is de reis die je hier maakt, de lessen die je te leren hebt in het leven om te worden zoals je bedoeld bent te zijn.
Eigen verantwoording
Heelheid ontstaat wanneer jij zover bent dat verantwoording kunt nemen voor alles wat je creëert in je leven. Dat je kunt zien dat je net zo goed aandeel bent geweest in de interactie tussen jou en je moeder als jouw moeder. Als kind ontstaat het al, als kind ben je niet verantwoordelijk voor dat mechanisme, maar later ben je net zo verantwoordelijk voor het in stand houden ervan. In een open liefdevolle relatie is dit veel eerder bespreekbaar dan in relaties die gevoed worden door angst voor afwijzing, schuld, geen fouten willen maken en controle. Pijnpunten zijn dan moeilijker bespreekbaar waardoor het langer duurt voordat je samen open kunt kijken naar de verbinding. Dus soms is het echt nodig dat alleen jij verandert, dat jij doorhebt wat er steeds gebeurt vanuit compassie en liefde, omdat je in een andere tijd leeft, meer bewuster bent en meer tot je beschikking hebt dan het gedachtengoed van vroeger. Jij kan het verschil maken, juist omdat je in deze tijd leeft.
En dan is er ruimte voor liefde
Deze heelheid maakt dat er ruimte is voor liefde. Of het nu in de verbinding met je moeder zelf is, of de verbinding met jezelf, je eigen kinderen. Het eren van je moeder in jezelf dient tot zoveel meer, het maakt je de persoon zoals je bedoeld bent te zijn, de moeder zoals je verlangt te willen zijn en je kinderen ook nodig hebben. Het eren van je moeder in jezelf is het eren van alle delen in jouzelf, je schaduwkanten, je eigenschappen die je soms in de weg zitten. Maar liefde en erkenning verzacht, brengt beweging en andere mogelijkheden. Het brengt je steeds dichter bij jezelf.
