See you in heaven

In mijn blog van vorige week had ik het over het Bader-Mailhof-fenomeen, waarbij dat waar je bewust of onbewust mee bezig bent, je van alle kanten tegemoet komt. Met het ouder worden en het verlies van mijn broer is mijn eigen eindigheid iets waar ik over nadenk. Ik ben bijvoorbeeld een levenstestament aan het voorbereiden waarin ik o.a. aangeef wat ik niet wil in bepaalde situaties én wie de regie krijgt als ik die zelf niet meer kan dragen. En toen nam ik afgelopen week afscheid van één van mijn patiënten. Niet omdat ze ontslagen is uit het ziekenhuis, maar omdat ze heeft gekozen voor een levenseinde op haar moment.

Ondraaglijke pijn
Ik ken haar al lange tijd en in de loop der jaren hebben we een bijzondere band opgebouwd. Er was een klik tussen ons. Die heeft er voor gezorgd dat ze openhartiger werd en mij meenam op haar weg en ik heb geluisterd. Door de ondraaglijke pijn ging ze nadenken over hoe en wat te doen. Alle mogelijkheden om de pijn dragelijk te maken had ze geprobeerd en telkens brak die er doorheen. Er was niet meer mee te leven, dag in dag uit met zenuwpijn die alles overheerste. 

Expertisecentrum Euthanasie
Ze won heel veel informatie in, via haar huisarts en het Expertisecentrum Euthanasie. Het was een lange en pittige weg. Ze besprak het met haar kinderen en dus ook met mij. Voor mij een leerzaam traject. Ik heb wel eerder een euthanasie meegemaakt toen ik nog op de afdeling oncologie werkte. Toch was dit een ander en veel langer proces.

Groen licht 
Een aantal maanden geleden vertelde ze mij dat ze groen licht had gekregen. Ze was opgelucht én ook verrast. De scanarts en verpleegkundige van het Expertisecentrum waren al een aantal keer bij haar geweest. Er zijn zeer strenge en zorgvuldige regels aan het verlenen van euthanasie. Dat is natuurlijk ook heel begrijpelijk. De gesprekken waren prettig en rustig, er was over en weer begrip voor elkaars standpunten. En nu was er groen licht.

Ze steunden haar besluit
Haar kinderen waren opgelucht, vertelde ze mij, die berustten in haar keuze. Zagen dat hun moeder leed aan ondraaglijke pijn. En al zou het gemis groot zijn, ze steunden haar besluit. Ik hoorde de moed en kracht van deze bijzonder lieve vrouw. Ze had een datum vastgesteld en had haar eigen redenen voor die speciale datum. Toen begon het proces van daarnaartoe leven. Gek eigenlijk, dat je gaat leven naar het moment dat je zelf hebt gekozen om te vertrekken. 

Ons laatste gesprek
We hadden afgesproken wanneer ik haar weer zou bellen, dat was nu. Ze vertelde mij dat ze de datum naar voren had gehaald, het duurde te lang. De nieuwe datum gaf haar de kans om gericht op te ruimen en zaken te regelen. Ze was afscheid aan het nemen van de mensen om haar heen. Dus ons gesprek was ineens het laatste gesprek. Ze bedankte mij voor alle waardevolle gesprekken en mijn luisterend oor. Ik bedankte haar voor het vertrouwen en haar openhartigheid. Wat heb ik veel van haar geleerd en het ontroerde mij zeer om haar vastberadenheid te horen. Toen zei ze: “Laten we maar zeggen, see you in heaven”, we lachten en hingen op.

Het houdt mij nog wel even bezig, en dat is goed.