Heb je moeite met kiezen? Dan ben je niet de enige. Kiezen vond ik altijd een ingewikkeld iets, of het nou van een menukaart is of dat het gaat om levens bepalende keuzes. Net zo moeilijk, al durf ik dat bijna niet te zeggen. Herkenbaar? Kiezen kan je gelukkig leren, echt waar. In dit blog neem ik je mee in hoe ik heb geleerd om makkelijker te kiezen, zelfs levens bepalende keuzes, zoals vertrekken naar het buitenland om maar wat te noemen of je grote liefde ten huwelijk vragen. I did it en hij zei JA!
Niet kiezen is óók kiezen
‘Weet je dat niet kiezen, óók kiezen is?’ zei iemand ooit tegen mij. Hè bah! ging het in mijn hoofd want het werd mij gelijk duidelijk. BAM in my face, niet kiezen was destijds mijn uiterste redmiddel wanneer ik het echt niet meer wist of de gevolgen niet kon overzien. Maar door ‘het’ lang genoeg te negeren en mijn keuze voor mij uit te schuiven, koos ik dus toch. En bedankt, nu werkt mijn struisvogelstrategie ook niet meer.
Kiezen wat je eet of de kleding van de dag
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen de oppervlakkige keuzes die we dagelijks maken en de keuzes die van impact zijn op de koers van je leven. Kiezen wat je gaat eten of wat je gaat aantrekken of ga je wel of niet vanavond iets afspreken, zijn meestal gevoelskeuzes, dat waar je zin in hebt. De keuze draait om voelen, wat voel ik bij deze keuze? Niet te veel over nadenken, maar voelen van binnen bij jezelf en dan BAM kiezen, de gevolgen zijn nihil. Het zijn keuzes die (als het goed is) niet gelijk jouw leven doen veranderen. Voel en kies.
Keuzes die je verdere leven beïnvloeden
Je hebt ook keuzes die gelijk al een diepere impact hebben op je bestaan: Wel of niet voor mijzelf beginnen? Zeg ik mijn baan op? Wel of niet verhuizen? Ga ik het uitmaken? Samenwonen? Trouwen? Kinderen? Kortom, het onderscheid maken tussen het soort lijkt een open deur, maar het maakt het kiezen makkelijker (zeker die van alledag).
STOP met het zeggen: Ik kan niet kiezen
Stop met zeggen: Ik kan niet kiezen. Of: Ik kan geen keuzes maken. Je houdt jezelf daarmee in een wurggreep en het weerhoudt je om de regie te pakken, de regie op jouw eigen leven. Deze uitspraak vind ik heerlijk van Michael Altshuler:
“The bad news is time flies.
The good news is you’re
the pilot”
Je hebt echt altijd een keuze, al is het hoe je met een situatie omgaat. Wanneer je zegt ‘Ik kan het niet’ dan maak je jezelf kleiner dan je bent of verschuil je jezelf, waardoor je onbewust jezelf weerhoudt van het maken van een keuze en kiezen voor het leven dat jij wilt leiden. Wanneer je in plaats daarvan zegt ‘Ik kies ervoor om nu nog geen keuze te maken’ geeft dat gelijk een ander gevoel of energie. Je blijft dan de piloot van je eigen leven en behoudt de regie.
Ken jouw kernwaarden
Wanneer je niet (bewust) weet wat jouw kernwaarden zijn, is het soms lastig om te bepalen wat je wil of waar je voor… jawel kiest. Het wordt zo genoemd omdat ze de kern zijn van je identiteit. Ze bepalen je prioriteiten, wat je doet en hoe je de dingen doet in je leven en in je relatie tot jezelf en de ander. De kernwaarden zijn de zaken die jij het belangrijkst in het leven vindt. Er zijn hele lijsten met waarden te vinden, via Google op te vragen, heel simpel. De klus is om uit deze lijst te zoeken welke voor jou echt, echt belangrijk zijn. Is het een waarde waar je echt niet omheen kunt, dan heb je er één te pakken.
Pas wel op dat je geen ‘wenswaarde’ kiest… zoals ik destijds ‘avontuurlijk’ koos. Oh wat wilde ik dat graag zijn, maar het gaat niet vanzelf bij mij, die fantoom beren komen toch net even iets te vaak op mijn weg. Ik kon makkelijk om mijn avontuurlijke kant heen, lekker veilig. Waar ik niet omheen kan, zijn: liefde, eerlijkheid, vrolijkheid, compassie, dankbaarheid, vrijheid, positiviteit, veerkracht, openheid, vindingrijkheid en creativiteit. Een hele lijst en dan is het de kunst om daar weer prioriteit in aan te brengen. Uhm over keuzes gesproken…
Stip op de horizon
Het is heel erg handig om te weten waar je heen wilt. Je stapt in jouw vliegtuig, kijkt naar je kompas: wat wil ik, waar ben ik en waar wil ik heen? Piloot van je eigen leven, op koers richting jouw bestemming. Wanneer je in een taxi stapt en de taxichauffeur vraagt ‘Waar wil je heen?’ is de kans zeer klein dat je antwoordt: “Ach joh, maakt niet uit, doe maar wat.”
Kiezen begint bij jezelf kennen
Wanneer ik naar mijzelf kijk, heb ik vele keuzes gemaakt vanuit angst. Ik durf iets niet, dus kies ik iets anders of zeg ik nee. Ik droomde ervan om psycholoog te worden of muziektherapeut, nog langer geleden pianist en zangeres. Podiumvrees en angst lieten mij kiezen voor het hazenpad, ondanks mijn talenten en kansen. Ook heb ik vele keuzes gemaakt om het de ander naar de zin te maken, want tja wie ben ik om mijn belangen voor de ander te laten gaan?
Niet alleen het lef hebben om te kijken naar je wensen, dromen en verlangens is van belang, maar ze ook uitspreken. Wanneer je weet van waaruit jij de echte keuzes maakt, ken je jouw kiespatroon en heb je al heel wat gewonnen.
Het mag duidelijk zijn: je hebt altijd een keuze
Sowieso hebben we altijd een keuze en soms is onze enige, maar zeer belangrijke keuze hoe we ermee omgaan. Blijf je in je bed liggen en steek je je kop in het zand als een struisvogel? Of ga je er helemaal voor en ga je het aan, niet bovenover of onderdoor, maar er dwars doorheen? Want achter de pijn en de angst ligt vaak het goud op je te wachten. Jouw groei en ontwikkeling vanuit jouw kern en kompas is de weg vooruit en maakt de wereld, jouw wereld een mooiere plek. Tenminste daar ben ik van overtuigd.
Stel jezelf vragen
Door jezelf meerdere vragen te stellen, krijg je niet alleen zicht op jouw keuze vanuit verschillende perspectieven, maar ook op het gevoel dat jouw mogelijke keuze bij je oproept. En door welk van jouw patronen het wordt gestuurd.
- Wat zou liefde kiezen?
- Wat zou angst kiezen?
- Wat zou durf en lef kiezen?
- Wat zou avontuur kiezen?
- Wat zou boos kiezen?
- Is het een keuze vanuit mijzelf of vanuit de ander of van wat men van mij verwacht?
- Doet het mijzelf of de ander onrecht of kwaad als ik hiervoor kies of niet kies?
- Brengt mijn keuze mij dichterbij mijn stip op de horizon of juist verder ervandaan?
- Sluit het aan bij mijn kernwaarden?
Een keuze uit bijvoorbeeld angst hoeft niet verkeerd te zijn, soms is het gewoon de tijd nog niet, maar wanneer je dat beseft, is het prima en is de twijfel achteraf over jouw uiteindelijke keuze een stuk minder.
Je hoeft het niet alleen te doen
En heel belangrijk: grote keuzes en levens bepalende veranderende keuzes hoef je niet alleen te maken. Bespreek het met anderen (vrienden en familie of collega’s). Wat zou jij kiezen? Wat zijn jouw overwegingen? En let er dan op wat je voelt wanneer de ander kiest, want de keuze van de ander verscherpt vaak jouw keuze en zo vind je de keuze die bij jou past.
In de praktijk
El Hizjra – centrum voor Arabische kunst en cultuur – vroeg mij om op het podium een verhaal uit mijn boek voor te dragen. Mijn eerste antwoord: NEE. Daarna stelde ik mijzelf de volgende vragen:
– Maak ik deze keuze vanuit angst? – Echt wel
– Wat als ik ja zou zeggen, brengt het mij dan dichterbij de stip op de horizon of verder weg? – Dichterbij, ik geef jongeren een stem en draag bij aan meer compassie in de wereld (en ja, ik maak ook reclame voor mijn boek)
– Past het binnen mijn kernwaarden? – Jazeker: compassie, creativiteit, openheid en vrijheid (het thema van El Hizjra die avond).
Hoewel ik het doodeng vond en retespannend, koos ik ervoor om JA te zeggen, omdat het past bij wat ik wil en wie ik wil zijn en daar stond ik op dat podium.
Dansacademie
Niet lang geleden werd ik gevraagd om deskundigheidsbevordering rondom pedagogische vaardigheden te geven op een Dansacademie voor de dansdocenten. Ik zei gelijk: JA. Maar uiteindelijk werd het een NEE. Het paste niet bij mijn doel en stip op de horizon. Elk uur in mijn leven kan ik maar één keer besteden aan iets of iemand en mijn focus lag bij het schrijven van mijn boek. Dus hoewel ik gevleid was dat zij mij hadden gevraagd, heb ik het na enkele gesprekken toch afgeslagen.
De Libelle
Oh jeetje en deze week lig ik gewoon in de winkel, nou ja liggen… Ik sta in de Libelle Zomerliefde nr. 30. Ook zo’n keuze die ik maakte voorbij mijn angst, omdat het mij verder helpt in zichtbaarheid. Sinds ik bewuster kies, merk ik ook dat er echt wat verandert om mij heen. Ik zie kansen die mij aangereikt worden, die ik eerder waarschijnlijk niet eens had opgemerkt.
Leef je mooiste en gelukkigste leven door simpelweg te kiezen. Heb je hulp nodig bij het kiezen, met je kernwaarden of je stip op de horizon? Stuur mij een mailtje: katrin@droomdurfdoe.nl of kijk op mijn website: www.Droomdurfdoe.nl
Auteur | Adviseur, Coach en Trainer Onderwijs & Jeugd | Ontwikkelaar en trainer Kleurkaartlegging®
De wereld mooier kleuren is kortweg mijn missie. Geen wonder dat de uitspraak ‘Be a Rainbow in Somebody Else’s Cloud’ (Maya Angelou) als een rode draad door mijn leven loopt. Met 30 jaar ervaring binnen onderwijs- en jeugdzorgorganisaties heb ik een divers palet aan tools die ik kan inzetten voor jong en oud, zowel voor mens als bedrijf. Ik schrijf als ‘De juf die geen juf is’ de verhalen van jongeren, over mijn ervaringen binnen het onderwijs, de jeugdhulpverlening en over alles wat verder op mijn pad komt.
www.dejufdiegeenjufis.nl
www.krachtvankleur.nl
www.droomdurfdoe.nl
Ja natuurlijk zei ik JA. En blijf is JA zeggen. Je bent fantastisch. Love you xxx
Goede tips en heel pakkend verwoord: ik kies ervoor om nu nog even niet te kiezen:)
ps. het blijft een prachtige foto in de Libelle!
Dank je wel. En ja ‘ik kies ervoor om nu nog niet te kiezen’ is trouwens ook een hele fijne wanneer je plotseling voor een keuze wordt gesteld of wanneer iets je overvalt. Zoals bij het aangaan van een contract, telemarketing of bijvoorbeeld bij salarisonderhandelingen, altijd goed om jezelf meer tijd te gunnen, om vervolgens dan pas te kiezen 😉
Mooi omschreven Katrín. Ik had dit precies zo kunnen schrijven. Zo herkenbaar. Zelfs van een menukaart kon ik niet kiezen 🤣👍🏻. En kijk nou.
Ja die menukaarten werd gewoon een serieus tijdrovend dingetje hahaha. Alleen al het verschil tussen de vraag ‘wat zal ik doen?’ of ‘waar heb ik zin in?’ maakt al een verschil in kiezen, het is een beetje toveren met woorden soms waardoor het plotseling echt makkelijker wordt.
hihi lief <3
Hallo Karin,
Heel herkenbaar en mooi geschreven!
Groetjes Regine