Ken je dat, dat je in je hoofd ergens mee bezig bent of over praat en er plots allerlei dingen voorbij komen die daarmee te maken hebben? Zoals: je bent in verwachting en ziet overal zwangere vrouwen. Of je hebt een andere auto gekocht en ziet ineens overal diezelfde auto rijden in allerlei kleuren. Ik wist niet dat dit het Baader-Meinhof-fenomeen heet. Hoe komt dit?
Baader-Meinhof-fenomeen
Je hersenen letten onbewust meer op die dingen die je bezighouden. Je ziet het ‘nieuwe’ ineens overal of hoort er iedereen over praten. De frequentie illusie ontstaat wanneer ons brein de focus legt op een bepaald onderwerp of woord, waardoor het lijkt alsof je het ineens vaker in het straatbeeld ziet. Twee psychologische processen werken dit fenomeen in de hand. Namelijk de confirmatie bias en selectieve aandacht (Zwicky, 2006).
De confirmatie bias (Wason, 1960) is een cognitieve denkfout, waarbij we continu een soort bevestiging zoeken voor de ideeën of opvattingen. We geven dus meer aandacht aan ‘bewijzen’ dat het onderwerp belangrijk is en inderdaad vaker voorkomt. Bij selectieve aandacht geef je meer aandacht aan die zaken die jij belangrijk vindt, waar jouw focus of aandacht naartoe gaat of wat op dat moment in je leven speelt. Al het andere kun je eenvoudig negeren. Voorheen was dat ‘nieuwe’ er ook al, maar niet belangrijk voor je, dus negeerden je hersenen het toen.
Doe er je voordeel mee
Waar je zelf misschien het gevoel hebt dat je door de frequentie illusie voor de gek gehouden wordt, kun je dit fenomeen gemakkelijk in je voordeel gebruiken. De zomer heeft mij veel te overdenken gegeven. Mijn blog van vorige week is dus niet uit de lucht komen vallen. Ik heb een stapel nog te lezen boeken liggen, jij misschien ook. Boeken die je interesse hebben gevangen, maar waar je nog niet aan toe bent gekomen.
Ik beval van het Heelal
Al lezend in één van mijn gekozen boeken valt het mij op dat Ik beval van het Heelal van Tessa Smits aansluit bij mijn denkrichting, het heeft ook te maken met een volgende fase in je leven. Wat er kan gebeuren als je de controle helemaal loslaat, je volledig overgeeft aan het leven, aan alles wat er komt en hoe het komt. Zonder te bedenken hoe de volgende stap tot stand moet komen. Hoe gaaf dit kan zijn, maar ook voor een intense puinhoop kan zorgen. Hoe het innerlijke processen in gang zet om tot vrijheid, verbinding en creatiekracht te komen. Interessant en verfrissend om te lezen.
Eindelijk volwassen
Het volgende boek dat ik lees – Eindelijk volwassen, de wijsheid van de tweede levenshelft – is van Frits de Lange, waarin hij voorstelt om anders naar je tweede levenshelft te kijken. Een onderzoek naar het ideaal van tijdloze oudere tegenover ouderdom als verval. Het eerste is een illusie en het tweede een teleurstelling. Hij beschrijft zijn eigenwijze derde scenario: de wijze oudere. In het boek beschrijft hij wat wijsheid is en hoe je dat kunt verkrijgen. In de tweede helft kun je jezelf beter leren kennen en loskomen van je geschiedenis en overtuigingen uit het verleden. Om zo veel beter te kunnen relativeren. Waardoor je met meer medeleven naar de wereld om je heen kunt kijken. Kun je meedenken en meewerken aan een betere toekomst voor je kinderen en kleinkinderen. Hoef je minder bang te zijn om te sterven. De vraag ‘hoe’ kan mij nog wel behoorlijk bezighouden?
Al met al een hoopvolle, verfrissende leeservaring, met mooie nieuwe inzichten en zelfs antwoorden op een aantal van mijn vragen. Maar ook weer reden tot nadenken en zelfonderzoek.
