Deze week zijn twee van mijn studenten afgestudeerd en dat hebben ze in mijn optiek echt fantastisch gedaan. Ze hebben een mooi eindproduct opgeleverd en een boeiende eindpresentatie gegeven. Het onderzoek dat ze gedaan hebben was van hoog niveau en van toegevoegde waarde voor het werkveld. Het was echter geen makkelijk proces om tot dit eindresultaat te komen.
Momenteel is het zo dat studenten in duo’s mogen afstuderen. Daarbij worden ze begeleid door twee vakinhoudelijke docenten. En bij hun eindbeoordeling stapt er een onafhankelijke beoordelaar in. Ik vind dit een hele mooie manier van begeleiden en afstuderen. Samenwerken is hierin namelijk een cruciaal onderdeel en dus een mooie opstap naar het werkveld en de eerste echte baan.
Samen kom je tot betere inzichten
Helaas gaat dat in de toekomst veranderen. Het is nog niet allemaal besloten, maar het lijkt wel die richting uit te gaan. Persoonlijk vind ik dit erg jammer. Ik begrijp dat het binnen het onderwijs belangrijk is om aan te kunnen tonen dat een student in staat is om op een bepaald individueel niveau te kunnen presteren. Maar er wordt dan vooral gekeken op cognitief niveau. Hoe vaak heb je niet een ander nodig om tot inzichten te komen, ander perspectief te krijgen, door te vragen, uit te dagen, te reflecteren enz? En dan kan je zeggen dat de begeleider deze rol heeft, echter weten we ondertussen dat het vaak veel meer oplevert als studenten dit onderling doen. Leren doe je namelijk niet alleen, dat doe je samen.
Samen afstuderen
Mijn twee studenten hebben samen een mooi eindproduct opgeleverd met een dito cijfer. Dat cijfer hebben zijn niet zomaar gekregen. Het afstudeerproces verliep niet smetteloos, wat vaker zo is en daardoor ook heel leerzaam. Ze moesten daarin, samen met ons als begeleiders, een weg zien te vinden. Het is een uitdagende proces geweest voor zowel de studenten als de begeleiders, waarbij de studenten zich echt heel professioneel hebben opgesteld in het omgaan met tegenslagen in hun zoektocht, resultaten en de begeleiders. Ook al was het soms moeilijk en ingewikkeld, samen wisten ze hier weer een weg in te vinden met de begeleiders waar ze zich bewust waren van het feit dat ze niet in een gelijkwaardige positie zaten. Want ja, wie bepaalt uiteindelijk je cijfer? Dan is het soms best wel risicovol om feedback te geven; hoe vangen de begeleiders dat op, nemen ze het niet te persoonlijk? Kunnen we het met elkaar op inhoud en proces houden? Dat mag je verwachten van begeleiders, maar ook dit zijn en blijven mensen. Ook zij blijven leren, want leren doe je continu en samen werkt het verdiepend.
Het is dus heel leerzaam om samen een afstudeertraject uit te voeren zowel voor studenten als docenten. Als we dit weten, waarom zouden we dan voor individuele afstudeertrajecten gaan?
