Sinds een paar weken werk ik bij de Barnehage, het kinderdagverblijf hier in Fyresdal. Ik ben invaller en werk als assistent, zolang mijn Pabo-diploma nog niet is goedgekeurd in Noorwegen. Ik heb altijd gehoord dat het onderwijs in Scandinavische landen goed is, en was nieuwsgierig, dus het is voor mij als ex-kleuterjuf bijzonder om te merken wat de verschillen zijn met Nederlands onderwijs.
De kinderen bij de Barnehage zijn 1 tot 5 jaar oud, een enkeling wordt al 6. De Noorse kinderen gaan pas vanaf 6 jaar naar school. En de opvang in het kinderdagverblijf is gratis voor ouders, net als het onderwijs, de overheid betaalt.
De kinderen kunnen opgevangen worden vanaf 7.00 uur tot 16.30 uur. Ouders bepalen zelf hoe laat ze hun kind brengen en halen. Niet alle kinderen komen elke dag, want het is niet verplicht.
De leeftijdsgroepen
In de Barnehage is er op dit moment een groepje van slechts vijf hele jonge kindjes, van 1 jaar oud en een groep van acht kinderen van 2 jaar oud. Deze groepjes starten samen in een lokaal, tot er meer jonge kindjes zijn. Dan gaan ze om een uur of 9 met hun leidsters naar hun eigen ruimte. De kinderen van 3 tot 5 jaar oud spelen allemaal samen, in twee groepen van maximaal vijftien kinderen.
Wat doen ze zoal?
En spelen doen ze! Zodra ze ’s morgens binnenkomen in het gebouw, zijn ze vrij om te zich te vermaken in de verschillende ruimtes van hun groep. Met lego, puzzels, bouwmaterialen, enz. Elke groep heeft meerdere leidsters die het spel kunnen begeleiden of meespelen. De kinderen laten zich voorlezen of maken tekeningen. Een enkel keertje hebben ze in kleine groepjes een creatieve activiteit, zoals verven of plakken. Op woensdag zingen ze liedjes met een muziekjuf met gitaar. Soms gaan ze wandelen in de buurt, maar dat heb ik nog niet meegemaakt, omdat er eigenlijk te weinig leidsters zijn. Net als in Nederland is ook hier in het dorp een tekort aan leraren en leidsters.
Het Noorse broodbeleg
’s Morgens wordt er vers brood gebakken van havermeel. Om 10.30 uur gaan we aan tafel en smeren we boterhammen of knackebrød met beleg dat de kinderen zelf kiezen. De belegkeuze is fascinerend:
- gele kaas (lijkt op jonge Goudse)
- bruine kaas, een zoete kaas die erg populair is, daar moest ik aan wennen, zo gek
- leverpastei
- smeerhamkaas
- kaviaar uit een tube
- makreel met tomatensaus uit een blikje
- die bruine kaas in smeervorm, dat heet Prim
Ze drinken melk of water. Overigens mogen ze de hele dag uit een eigen waterfles drinken. Om 14.00 uur eten ze weer een klein hapje. Eén keer in de week eten ze warm, dan koken de juffen voor de hele Barnehage, bijvoorbeeld vissticks met groenten en aardappelen of macaroni met kip en tomatensaus.
Urenlang buiten spelen
Na het eten gaan de grote kinderen naar buiten en spelen, ongeacht het weer, totdat ze worden opgehaald. Dus ze zijn vaak meer dan vier uur buiten, ook als het regent of sneeuwt! De kinderen hebben allemaal een dik waterdicht pak (een dress genaamd in het Noors), laarzen en allerhande kleding om zich goed in te pakken. Ook wij, de leidsters moeten ons dus goed aankleden en begeleiden ze buiten.
Fantastische buitenspeelruimte
De Barnehage is prachtig gelegen tegen een heuvel met bomen erop waar de kinderen tussen kunnen spelen. En er is een groot stuk gras, een schommel, een klimrek, een grote zandbak, een vuurplaats en een plek waar ze kunnen fietsen om bankjes heen.
Ze slapen buiten
De jonge kinderen gaan na het eten slapen. Wat ik heel bijzonder vond, is dat ze tot -10 graden buiten slapen! Elk kind wordt in zijn eigen wandelwagen, met wat knuffeltjes in een dikke slaapzak geritst, waarna de wandelwagens buiten worden gezet. Zo grappig! Zelfs als het hard waait staan ze bijna allemaal buiten. Een enkel kindje moet heen en weer gereden worden tot hij slaapt, maar de meesten slapen snel. Een paar die maar blijven kletsen, en een jongetje dat vaak hardop droomt, worden binnen, ieder in een aparte ruimte gezet, zodat ze elkaar niet wakker houden. En na het slapen gaan ook zij buiten spelen.
Grote verschillen
Voor mij als juf is het mooi om te zien dat de kinderen zo vrij zijn; wat een hoop speel- en buitentijd. Maar ik mis wel de kring. In de kleuterklassen op Nederlandse scholen hebben we dagelijks één of twee momenten dat we allemaal samen in de kring zitten en er tijd is voor een lesje of een spel, en samen zingen bijvoorbeeld. Met de hele klas. Niet dat de kinderen in Noorwegen niet veel leren, tijdens het spel en voorlezen, maar het valt me op dat Noren over het algemeen best op zichzelf zijn, en in hun eigen kringetje van familie en vrienden blijven. Ik krijg de indruk dat dit bij het kinderdagverblijf dus al ontstaat.
Ook bijzonder is dat er, ondanks het tekort, toch zoveel leidsters zijn op elke groep. De leidsters hier zijn dan ook stomverbaasd dat we in Nederland vaak één leerkracht hebben op een groep van 20 tot 30 kinderen.
Vakantiebestemming
Wil jij ook even lekker op jezelf zijn in het prachtige Noorwegen? Wij verhuren op ons terrein een vakantiehuisje, zodat jij heerlijk kunt genieten van de mooie omgeving. Ik geef je dan tips, zoals het prachtige Dalen met een heel oud 5-sterren hotel, musea en staafkerkjes. We zitten niet ver van de hoogvlakte Hardangervidda, een natuurgebied. Ook in de herfst is daar nog sneeuw en ijs in de buurt.
Of heb je gewoon vragen en interesse in een retreatweek bij mij? Mail me naar info@bastcoaching.nl. Ik beantwoord ze graag.
