Mijn vuurdoop als clown

Ik schreef het vorig jaar al: De clown in mij is geboren. En deze clown heeft haar eerste optreden op straat beleefd als afsluiting van een enerverend eerste jaar van de clowns-opleiding. Wat een belevenis was dat!

Start van de opleiding
In september 2022 begint de opleiding met acht deelnemers. Een bont gezelschap, allemaal mensen die werken met kinderen of volwassenen. Communicatie speelt een grote rol in hun werk en leven. Het eerste jaar zijn er twintig lesdagen, zo’n beetje om de week. Er komen – naast Kirsten van Clownspirit – twee gastdocenten, een stemexpressie-expert en een improvisatie-meester. Dit geeft een goed inzicht in wat ons te wachten staat. Nog volledig in het ongewis van de geweldige ervaringen die zullen volgen.

Verschillende thema’s komen aan bod
Er volgt een zeer grote verscheidenheid aan speloefeningen gedurende het jaar, veel lessen hebben een thema: 
1. Commitment en verlangen – van jou als toekomstige clown.
2. De thuis-plek en speelland – het verschil van zonder en met rode neus en wat waar thuis hoort.
3. De bal spelen – dit is niet letterlijk, maar een actie in contact met een andere clown, dat kan van alles zijn, iets wat reactie oproept. De reactie is dan de tweede bal. Leren incasseren en voelen wat de reactie met jou doet.
4. Improvisatietechnieken.
5. Vertragen – laten zien wat er in jou gebeurt na het incasseren. Dit zichtbaar delen met het publiek, een belangrijk verschil met een acteur; een clown heeft altijd rechtstreeks contact met het publiek.
6. Timing – dit is essentieel voor de clown om het publiek te bereiken. Maar ook in het contact met eventuele andere clowns.
7. Overgave – om dat wat je geleerd hebt als afsluiting op straat te spelen.

Zoals je ziet is het veel meer dan de lolbroek uithangen.

De grote dag
Dan is het de grote dag: de vuurdoop op straat, de drukke zaterdagmiddag voor Moederdag. De zon straalt en we lopen naar het centrum van de stad. Mijn clown is ene Grande Dame en ik draag een Schotse quilt en een fluwelen jasje, zwarte platte mannenschoenen en een grijze pothoed. In mijn ene hand een AH-tas met een kistje erin, aan mijn andere arm een damestasje.

Het is zo spannend
Ik loop in de winkelstraat, kijk wat rond, loop nog een stukje en dan weer terug. Ik ben op zoek naar een geschikt plekje. Dan zet ik de tas op de grond en haal het kistje eruit. Zorgvuldig zet ik het voor mij neer, mijn boodschappentas erachter. Er komt een glimlach op mijn gezicht, een ondeugende twinkeling in mijn ogen. Voorzichtig stap ik op het kistje, twijfel en stap er weer af. Het is zo spannend. Maar dan stap ik kordaat weer op het kistje. Vastberaden te doen waarvoor ben gekomen.

Bellen blazen
Mijn handtasje gaat open en dan… heb ik een buisje in mijn hand. Het plezier is van mijn gezicht te lezen. Ik draai het open en heel voorzichtig blaas ik mijn eerste bellen. Verbaasd kijk ik in het rond dat het in één keer is gelukt. Er volgen grote, kleine en een hele stroom bellen.

Ik knik, met een glimlach
Er komen mensen langs die kijken en ik maak contact, sommige lopen ook recht vooruit kijkend voorbij. Je kunt aan mijn zien dat ik dat jammer vind en ik kijk ze na. Andere mensen kijken wat ik doe, blijven even staan, zeggen iets tegen me. Ik knik, met een glimlach. Een goed geklede jonge man loopt langs en kijkt me aan, ik vraag zonder woorden of ik ook voor hem bellen zal blazen. Hij bedankt vriendelijk en loopt door. Ik kijk hem na en zie dat hij verderop even stopt en zich omdraait. Dan beantwoordt hij mijn enthousiaste zwaaien met een brede lach.

Even hadden we contact, was er echt verbinding. De vreugde is van mijn gezicht af te lezen. Er vragen mensen of ik een Cliniclown ben, ik schud van nee. Zo sta ik daar een poosje bellen te blazen.

Mijn hart maakt een sprongetje
Dan zie ik in de verte een vader met zijn dochtertje op de arm. Hij draait haar om en wijst heel duidelijk in mijn richting. Mijn hart maakt een sprongetje. Naast hem een vrouw met een jongetje in de kinderwagen. Wanneer ze een meter of drie van me verwijderd zijn, wijst het meisje naar de grond, vader hurkt en zet haar neer. Ik stap van mijn kistje en ga erop zitten. Ik blaas heel behoedzaam de bellen richting het meisje en haar vader. Het meisje lacht en probeert ze te vangen.

Dit magische moment delen
Er blijven mensen om ons heen staan om dit vertederende tafereeltje te zien. Dan wenk ik met één vinger naar het meisje; kom maar dichterbij. Ze stapt zonder aarzeling op me af. Vader zegt in het Engels dat ze nog niet kan blazen. Wanneer het meisje tegen me aanstaat, houdt zij de bellenblaas dicht bij haar mond en blaast. We glimmen allebei van plezier, we delen dit magische moment. Dan gaan het meisje en haar vader verder, ze nemen zwaaiend afscheid van mij. Ik bedank de ouders zonder woorden.

Ruimte gelaten voor die ander
Hierna zoek ik nog een plekje verderop. Er volgen nog enkele ontmoetingen met kinderen en volwassenen. Ik ga zeer tevreden en gelukkig terug naar huis. Mijn verlangen is vervuld, ik heb lol gehad, contact gemaakt, verbinding met mijzelf gehouden en met sommige anderen gemaakt. De afkeurende blikken, opmerkingen of afwijzing heb ik geïncasseerd. Ervaren, gevoeld, er doorheen geademd en weer vrij gelaten, zonder het plezier te verliezen. Ik heb ruimte gelaten voor die ander, om zichzelf te zijn. Afgerekend met oude pijn.

Het is glashelder voor mij: ik ga door naar het tweede jaar van de opleiding tot clown.