Mijn schrijvers- en boekenhart maakte afgelopen week een flinke vreugdesprong, want er is heel goed nieuws! Voor het vierde jaar op rij zijn er meer boeken verkocht in Nederland. En de omzet van boeken is zelfs voor het negende jaar op rij gegroeid. Terwijl er in andere landen – zoals Frankrijk, Engeland, Amerika en Duitsland – minder boeken zijn verkocht.
Eerst even wat cijfers over die boekenverkoop op een rij, gepubliceerd door Stichting CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek):
Aantal boeken verkocht
Lezers kochten in totaal 43 miljoen boeken (alle talen, fysiek en e-boeken). Daarmee stijgt de afzet met 0,1%, dat is in 2023 op het hoogste punt sinds 2012 (toen werden in totaal 45 miljoen boeken verkocht). Atlas, het achtste deel uit de serie De zeven zussen, is het bestverkochte boek van het afgelopen jaar. Er gingen 362.000 exemplaren van het boek van Lucinda Riley en haar zoon Harry Whittaker over de toonbank. Kun jij nog herinneren dat ik er een blogrecensie over schreef?
Omzet
In totaal is voor ruim 685 miljoen euro aan boeken verkocht. De totale boekenmarkt is met 3% in omzet gegroeid.
Verkoopkanalen
Bij het fysieke verkoopkanaal (de boekwinkel) is de afzet licht gestegen met 0,2%, de omzet stijgt met 3%. Het is het tweede jaar dat de afzet via het fysieke verkoopkanaal weer toeneemt, al is het in minder sterke mate dan in 2022 (+16%). Het marktaandeel van het fysieke verkoopkanaal is ongeveer gelijk aan 2022. Het fysieke verkoopkanaal is opnieuw goed voor 56% van de totale afzet en 50% van de totale omzet. Bij het online verkoopkanaal is de afzet stabiel, dankzij een toename van het aantal e-boekverkopen.
Nederlandse en anderstalige boeken
De afzet van fysieke Nederlandstalige boeken is met 1% gedaald, de omzet stijgt met 2%. De markt voor anderstalige boeken, die in overgrote meerderheid Engelstalige boeken betreft, groeit wederom (+2%), maar minder hard dan in 2022, toen zowel de afzet als omzet van anderstalige boeken met 19% groeide. Het afzetaandeel van anderstalige boeken blijft daarmee ongeveer gelijk aan 2022: circa één op de vijf verkochte boeken in Nederland is anderstalig. Van Nederlandstalige boeken werd in alle genres minder verkocht. Non-fictie vrije tijd (denk daarbij aan kook- en hobbyboeken) is de grootste daler met 6% minder verkochte boeken, gevolgd door fictie dat in afzet met 4% daalt. De afzet kinderboeken daalt het minste: -0,1%.
E-boeken en luisterboeken
Er werden meer losse e-boeken verkocht. De afzet van e-boeken stijgt ten opzichte van 2022 met 5% naar meer dan drie miljoen boeken. De omzet stijgt met 13% naar 32 miljoen euro. Het afzetaandeel stijgt naar bijna 9%. De omzet van gedistribueerde e- en luisterboeken via abonnementen blijft groeien, met 21% volgens een eerste inschatting voor 2023. Daarmee is de omzet via commerciële abonnementen voor het eerst een fractie groter dan de omzet e- en luisterboekverkoop buiten abonnementsdiensten om. In 2022 bedroeg het omzetaandeel e- en luisterboeken via abonnementen nog 48%. Het totaal aantal digitale uitleningen (e-boeken en luisterboeken) in de openbare bibliotheken is in 2023 ongeveer 5% groter dan in 2022.
De literatuurlijst van mijn zoon
Vorige week nam ik de luisterboekenlijst door met mijn zoon, die nu eindexamen havo doet. Hij heeft vanwege zijn dyslexie een bloedhekel aan lezen, dus keken we op Storytel of zijn voorkeursboeken voor Engels en Nederlands als luisterboek verkrijgbaar waren. En ik was oprecht verrast hoe groot het assortiment luisterboeken inmiddels is. Ik heb een luisterplanning met hem gemaakt, tot de volgende examenweek (half maart) luistert hij iedere avond een uur naar een luisterboek. Zodra het boek uit is, maakt hij meteen een boekverslag, anders is hij alles vergeten tegen de tijd dat hij zijn mondeling literatuur heeft.
Met dank aan Storytel
Mokkend begon hij de eerste avond met luisteren. Toen ik naar bed ging en hem een kus kwam geven, lag hij nog steeds te luisteren. Hij zette het boek op pauze en ging uitgebreid verslag doen over het boek waar hij al twee uur naar lag te luisteren. Hij wilde weten hoe het verhaal verder zou gaan, dus hij was helemaal de tijd vergeten. Met een grote glimlach en moederlijke trots ging ik naar bed. Zal mijn puber dan tóch gaan genieten van boeken lezen, ehhhh luisteren? Ik hoop het zo! Met dank aan Storytel.
Leesbevordering
Als kinderboekenschrijver pleit ik voor leesbevordering, taalontwikkeling en vooral leesplezier bij jonge kinderen. Door zo vroeg mogelijk te beginnen met voorlezen, naar bibliotheken gaan en je kind mee te nemen in die heerlijke fantasiewereld, leg je een goede basis voor leesplezier. En dat is weer bevorderlijk voor de taalontwikkeling, waar kinderen de rest van hun leven profijt van hebben. De wetenschappelijk bewezen feiten deelde ik in mijn blog: 10 feiten over het belang van voorlezen.
Ontstaat er weerstand tegen boeken lezen bij je kind?
Dat gebeurt vaak op de middelbare school, zodra ze andere interesses krijgen en boeken lezen een verplichting wordt (opgelegd door school), onderzoek dan samen met je puber wat alternatieven zijn, zoals luisterboeken, stripboeken of kijken naar boekverfilmingen. Films hebben namelijk dezelfde magie als boeken; je wordt meegezogen in een verhaal en dat is een heerlijke vorm van ontspanning. Door tijdens/na het kijken van een film de vergelijking met boeken lezen te bespreken met je kind, lukt het vaak om hem of haar alsnog te interesseren.
Nationale voorleesdagen
De Nationale Voorleesdagen duren nog tot en met 3 februari 2024, een periode waarin het belang van voorlezen onder de aandacht wordt gebracht. Mijn kinderboeken Elfjes bestaan en Elfjes in alle kleuren dragen ook enorm bij aan de taal- en leesvaardigheid van jonge kinderen. De gedichtjes (elfjes) zijn namelijk ritmisch, fijn qua omvang en in begrijpelijke taal. De bijbehorende illustraties van Maureen Hennep ondersteunen de korte teksten op een visuele en fantasierijke manier.
